1,5 Milyon Yıllık Antik Buz Çekirdeği Dünya’nın İklim Sırlarını Açığa Çıkarıyor
Antarktika’nın kilometrelerce derinliklerinden çıkarılan 1,5 milyon yıllık bir buz çekirdeği, bilim dünyasında heyecan uyandırdı.
İngiltere’nin Cambridge kentindeki British Antarctic Survey (BAS) laboratuvarlarında, -23°C’lik özel soğuk odalarda korunan bu eşsiz buz silindiri, Dünya’nın iklim tarihine dair sırları açığa çıkarmak için yavaşça eritildi.
Bilim insanları, bu antik buzun içinde hapsolmuş hava kabarcıkları, toz zerrecikleri, volkanik küller ve mikroskobik deniz yosunlarının (diatomlar), gezegenin geçmiş iklim döngülerini ve gelecekteki iklim senaryolarını anlamada çığır açabileceğini belirtti.
Antarktika’dan Cambridge’e Uzanan Zorlu Yolculuk
Doğu Antarktika’daki Concordia araştırma üssüne yaklaşık 40 kilometre mesafede, 2,8 kilometre derinlikten çıkarılan bu buz çekirdeği, uluslararası bir ekibin milyonlarca sterlinlik yatırımıyla elde edildi.
“Beyond EPICA – Oldest Ice” projesi kapsamında yürütülen çalışmada, sekiz Eiffel Kulesi yüksekliğine eşdeğer bir sondajla ulaşılan buz, bir metrelik bloklar halinde gemilerle ve soğuk zincir sistemiyle Avrupa’ya taşındı.
Projenin koordinatörü, Venedik Ca’ Foscari Üniversitesi’nden Prof. Dr. Carlo Barbante, “Bu buz çekirdeği, geçmiş atmosfer koşullarını koruyan bir zaman kapsülü. İçindeki hava kabarcıkları, atalarımızın soluduğu havayı taşıyor ve iklim biliminde devrim oluşturabilir” dedi.
Orta Pleistosen Geçişi’nin Gizemi
Bilim insanlarının en çok merak ettiği konulardan biri, yaklaşık 1 milyon yıl önce yaşanan Orta Pleistosen Geçişi. Bu dönemde, Dünya’nın buzul döngüleri 41 bin yıllık periyotlardan 100 bin yıla uzadı.
BAS Buz Çekirdeği Araştırmaları Başkanı Dr. Liz Thomas, “Bu değişimin nedeni, iklim bilimindeki en büyük çözülmemiş sorulardan biri. Buz çekirdeği, bu gizemi aydınatabilir ve günümüzdeki iklim değişikliğiyle kıyaslamalar yapmamıza olanak tanıyabilir” açıklamasında bulundu.
Buzun İçindeki Hazine
Buz çekirdekleri, içerdikleri mikroskobik tozlar, volkanik küller ve diatomlar sayesinde geçmiş iklim koşullarını adeta bir arşiv gibi sakladı.
Kopenhag Üniversitesi’nden iklim bilimci Prof. Dr. Dorthe Dahl-Jensen, “Bu çekirdekler, 800 bin ila 1,5 milyon yıl öncesine ait atmosferik verileri barındırıyor. Özellikle karbondioksit ve metan gibi sera gazlarının doğal konsantrasyonlarını anlamak, günümüzdeki insan kaynaklı iklim değişikliğini değerlendirmek için kritik” dedi.
Geleceğe Işık Tutan Geçmiş
Cambridge Üniversitesi’nden Prof. Dr. Eric Wolff, çalışmanın önemine dikkat çekerek, “Bu buz çekirdeği, Dünya’nın iklim sisteminin milyonlarca yıl önceki kırılma noktalarını anlamamızı sağlayabilir. Günümüzde sera gazlarının hızla artmasıyla, bu veriler gelecekteki iklim modellerini geliştirmek için hayati önem taşıyor” dedi.
Buzdaki toz zerrecikleri, geçmişteki rüzgar düzenlerini ve buz tabakalarının küçülme süreçlerini ortaya koyarak, deniz seviyesindeki değişikliklerin küresel etkilerini anlamada kilit rol oynadı.
Uluslararası İşbirliği ve Teknolojik Başarı
Bu devasa projede, Almanya ve İsviçre’deki araştırma kurumları da buz çekirdeğinin farklı kesitlerini analiz ediyor.
Mühendis James Veale, Antarktika’daki sondaj sürecini, “Buzu eldivenli ellerimle tutarken, 1,5 milyon yıllık bir tarihi avuçlarımda hissettim. Bu, inanılmaz bir duyguydu” sözleriyle tarif etti.
Çalışma, yalnızca iklim bilimini değil, aynı zamanda Antarktika’nın jeolojik tarihini ve kıtanın ne zaman buzsuz olduğunu anlamada da yeni kapılar aralayabilir.
İklim Değişikliğine Karşı Bir Uyarı
Araştırmacılar, bu verilerin günümüzdeki iklim krizine dair önemli ipuçları sunabileceğini vurguladı.
Dr. Thomas, “Geçmişte deniz seviyelerinin şimdikinden çok daha yüksek olduğu dönemler, Antarktika buz tabakalarının küçüldüğünü gösteriyor. Bu, iklim değişikliğinin gelecekteki etkilerini öngörmek için bir uyarı niteliğinde” dedi.
Antarktika’nın donmuş sırları, bilim insanlarının elinde çözülmeyi beklerken, bu çalışma gezegenimizin geleceği için umut ve uyarıyı bir araya getiriyor.
1,5 milyon yıllık bu buz çekirdeği, Antarktika’nın derinliklerinden çıkarak insanlık tarihinin en eski iklim kayıtlarını gün yüzüne çıkarmaya hazırlandı.
Cambridge’deki bilim insanları, bu eşsiz zaman kapsülünü analiz ederek, gezegenimizin geçmişini ve geleceğini daha iyi anlamayı hedefledi.